In Nederland zijn we soms dom bezig. Om een voorbeeld te noemen: vmbo-basis. Terwijl de maatschappij al jaren oproept om achterstanden bij bepaalde bevolkingsgroepen weg te werken, zien we helaas niet dat we veel systemen zo ingeregeld hebben dat achterstanden in het geheel niet zijn weg te werken.
Een basisschoolleerling die na de Cito-toetsing het label vmbo-basis omgehangen krijgt, vervolgt zijn schoolcarrière vaak met lood in de schoenen op de middelbare school. Voor veel van deze kinderen was de basisschool al geen feest, maar nu worden ze in vier jaar door het schoolsysteem gejast om vervolgens veel te jong het mbo binnen stappen. Ondertussen worden ze natuurlijk ook het liefst nog even lastig gevallen met op zich leuke, maar voor hen moeilijke examenvakken als wiskunde*.
Achterstanden zijn pas door de leerlingen weg te werken, als wij eerst bereid zijn om bestaande drempels en belemmeringen weg te werken. Dat was ook het uitgangspunt van Bindelmeer College toen wij ons gingen afvragen waar we in hemelsnaam mee bezig waren. Ieder jaar moesten we met pijn in ons hart veel te vroeg afscheid nemen van onze basis-leerlingen, wetende dat sommigen van hen de overstap naar de mbo niet zouden overleven. Ze waren er gewoon nog niet klaar voor en verdwaalden regelmatig in het grootscheepse mbo. Af en toe bedachten we dat het misschien wel verstandiger was om een kind nog maar een jaartje te laten overdoen, zodat het wat beter voorbereid de overstap zou kunnen maken. Maar ja, dat wil de inspectie dan weer niet hebben.
De vakmanschapsroute op het Bindelmeer College
De vakmanschapsroute was voor ons en onze basis-leerlingen een geschenk uit de hemel. Deze gecombineerde vmbo-/mbo-route geeft hen een jaar extra om de overstap te maken, alvast wat te wennen op zo’n grote school en geeft hen bovendien een veel beter perspectief om straks door te stromen naar een hoger niveau. Nu lopen we geregeld met zo’n groep leerlingen mee als ze een dag naar het mbo moeten. Dan zie je pas hoe spannend dat voor hen is. Zeker in het begin verzuchten ze na afloop: ‘He, gelukkig weer thuis op school’.
Volgens mij kunnen we beter in Nederland stoppen met praten over ‘achterstanden’ en zo snel mogelijk beginnen met het wegwerken van drempels een onzinnige constructies in het onderwijs. Dat helpt namelijk de leerlingen echt.
Voor onze vakmanschapsroute (de gecombineerde vmbo-/mbo-route), zie: Onderwijs op het Bindelmeer College.
* Wil je weten hoe ik persoonlijk over wiskunde denk: https://www.ted.com/talks/eddie_woo_how_math_is_our_real_sixth_sense
Kees Buijtelaar
