Zuidoost leest!

Vanaf deze week starten we op school de eerste Biblio-TakeAway. Wat dat inhoudt lees je in de blog Biblio TakeAway, maar eerst even een aantal gedachtes over het lezen zelf.

Dat lezen belangrijk is in een vmbo-school wisten we al lang, maar hoe voorkom je nou dat lezen enkel een verplichting wordt? Met andere woorden: hoe houden we het leuk?
Als ik die vraag aan mensen stel  – ik hou ervan om elke willekeurige persoon die ik tegenkom lastig te vallen met vragen die mij zelf bezig houden – komt heel vaak de reactie ‘vmbo-leerlingen houden toch per definitie niet van lezen?’ en/of ‘onbegonnen werk. De jongeren van tegenwoordig willen niet lezen.’

Die reacties triggeren mij en daarom ga ik op onderzoek uit. Hoe zit het nu met lezen, leesplezier en waarom lezen mensen eigenlijk wel of niet?
In een onderzoek uit 2021 van Stichting Lezen vind ik dat 47% van de Nederlandse bevolking op wekelijkse basis een boek voor het plezier in de vrije tijd leest. Dat er sinds de lockdowns meer gelezen wordt, maar niet voor werk of school. Dat mensen zeggen dat het belangrijkste motief voor lezen de ontspanning is die het geeft.
Daarnaast blijken mensen niet alleen ter ontspanning te lezen, maar ook om uitdrukking te geven aan hun sociale identiteit. Boeken zijn naast consumptie dus ook sociale media. Veel lezers willen zich daarmee positief onderscheiden binnen de groep. Dat laatste vind ik interessant. Het gaat hier om gedrag  voortkomend uit ervaring, dus aangeleerd gedrag. Levert het gemis van lezen en boeken thuis een extra drempel op om je sociale identiteit vorm te geven? Blijkbaar wel.

De redenen die de categorie niet-lezers aangeven waarom zij niet van lezen houden zijn ook boeiend. Je zou verwachten dat deze mensen simpelweg een gebrek aan interesse in lezen zeggen te hebben, maar de meerderheid zegt iets anders.  Het gaat vooral om gebrek aan tijd. 50% van de Nederlanders noemt dit de belangrijkste leesbarrière.

Bij het opzetten van een effectief leesprogramma op een vmbo-school  heb je dus niet alleen rekening te houden met het aanbod, maar ook met de sociale identiteit, de beschikbare tijd en moet er bedacht worden hoe lezen ontspanning kan geven. Stof tot nadenken, zeker omdat we in het kader van Zuidoost Leest! ( https://www.ppozo.nl/zuidoost-leest/)  besloten hebben om aan lezen nog meer aandacht te geven op Bindelmeer College.

Je kunt meer van mijn gedachten over lezen vinden in de blogs: Biblio TakeAway en Wat is lezen?.